groot fragment Benen waarschijnlijk Spatel
periode gelet op zijn bijvondsten ongv 50 B.C--2e eeuws A.D.
------------------------------------------------------------QQQQQ-------------------------------------------------------------
maar waar diende een spatel voor in die tijd;
Lezen en schrijven was voor een Romein onmisbaar om iets te bereiken. Rond het begin van de jaartelling onderwierpen de Romeinen grote delen van ons tot dan toe schriftloze land. Vanaf die tijd zijn er talloze voorbeelden van schrift uit eigen bodem bekend, van ingekraste namen tot monumentale stenen inscripties. Voor het schrijven gebruikte men pen en inkt of de graveerstift en was.
Met een inktpen werd er op Egyptische papyrus of op perkament geschreven. De graveerstift gebruikte men om in een waslaag te krassen op de licht gekleurde binnenzijde van een houten schrijfplankje. Met een spatel werd de was op het plankje gladgestreken. Bij wijze van brief werden twee plankjes met de tekstkant naar binnen aan elkaar vastgebonden. Het touwtje werd verzegeld, zodat alleen de geadresseerde de inhoud kon lezen.
http://www.rmo.nl/onderwijs/museumkennis/klassieke-wereld/romeinen/de-voorwerpen/romeins-schrijfgerei---------------------------------------------------------QQQQQQQQ------------------------------------------------------
Het schrijfplankje van Tolsum betreft de vondst bij afgravingen in 1914 van een Romeins wastafeltje in een terp in het Nederlandse gehucht Tolsum. Destijds was op het plankje met een metalen stilus in de laag schrijfwas een tekst geschreven, waardoor de Latijnse tekst ook op het grenenhout van het wastafeltje ingekerfd werd.
C.W. Vollgraff, hoogleraar Griekse taal- en letterkunde in Groningen, onderzocht het plankje in 1917. Hij kwam tot de conclusie dat het een akte betrof omtrent de verkoop van een koe tussen een lokale bewoner en een Romein. Na verloop van tijd rezen er echter twijfels of de tekst wel correct ontcijferd was. In 2009 kwam een Nederlands-Engels onderzoeksteam in de Universiteit van Oxford via onder meer geavanceerde digitale fotografie tot de bevinding dat het schrijfplankje een andere tekst bevatte dan tot dan toe bekend was
https://nl.wikipedia.org/wiki/Schrijfplankje_van_Tolsum
