Voorwerp: Romeinse vishaak.

Afmeting: 9 cm.
Periode: 0 tot 400 n.Chr.

Above, a Roman iron fishing hook for cathing the big ones.

Ook de Romeinen hadden visserslatijn.

Visbenodigdheden waren al in de prehistorie geen overbodige luxe in het centrale rivierengebied. Ook het ontstaan van landbouw en veeteelt vormde riviervis voor de inheemse bevolking een aanvulling op het menu. Deze vishaak en visnetgewichten uit de Romeinse tijd zijn opgegraven op het terrein van een inheemse nederzetting in Nieuwegein-Noord.

Eetgewoonten

Met de komst van de Romeinse troepen in ons land kregen landbouw en veeteelt in inheemse nederzettingen een impuls: er ontstond vanuit het leger een grote vraag naar voedsel en huiden. Ook het telen van groente, kruiden en fruit ontwikkelde zich ten behoeve van de bezettingsmacht. De eigen eetgewoonten zullen op veel plaatsen echter hetzelfde zijn gebleven. Graan en bonen vormden de basis van het inheemse dieet, terwijl het vlees van de eigen huisdieren weinig gegeten zal zijn. Zij waren nodig voor trekkracht, mest, melk en wol. Visvangst en jacht op kleine zoogdieren konden aan dit beperkte menu dus nog steeds iets bijdragen.



Runderkaken en deel van een paardenkaak.



Ondoordringbaar moerasbos

Vismethoden

Het vissen met een haak kon - met of zonder aas - aan een soort hengel gebeuren, vanaf de kant of in een boot. Ook was er een methode waarbij aan een lange lijn dwarslijntjes werden bevestigd met aan elk ervan een haak. Deze ‘grootschalige’ methode is vooral bekend uit de kustgebieden.

Visweer

De visnetverzwaringen zijn gemaakt van gebakken klei. Ze hebben drie gaten, waarmee het gewicht onderaan het visnet kon worden gebonden. Doordat aan de bovenzijde van het net drijvers waren bevestigd bleef het mooi strak en verticaal in het water hangen. Behalve als sleepnet dienden netten ook als visweer - ter afsluiting van een kreek, zodat met vloed binnengezwommen vissen konden worden gevangen.



Tussen land en water

Vissen of weven?

De visnetverzwaringen op de foto lijken veel op de gewichten waarmee de kettingdraden van weefgetouwen strak werden getrokken. Zulke weefgewichten zijn eveneens in inheems-Romeinse nederzettingen aangetroffen. Beide gewichten zijn driehoekig van vorm en gemaakt van gebakken klei. De weefgewichten hebben echter aan elke smalle zijde twee gaten, waardoor de kettingdraden in bosjes zaten vastgeknoopt. De visnetgewichten hebben drie frontale gaten, om ook verschillende netten aan elkaar te kunnen bevestigen.



Replica van een weefgewicht

 Terug